مسمومیت با قارچ سمی
در كشور ما، قارچهاي سمي به صورت خودرو در نواحي كوهستاني، كوهپايهاي و جنگلي در استانهاي غربي از جمله كرمانشاه، كردستان، لرستان، آذربايجان، همدان و قزوين وجود دارند. قارچها انواع مختلف و بسیار متنوعی دارند؛ این تنوع آنها سبب شده كه هر ساله گزارشهايي از مسموميتهاي انفرادي و يا جمعي ناشی از مصرف آنها داشته باشیم.
این مسمومیتها اغلب در فصول رويش قارچ (اوايل بهار و پاييز) و در افرادي رخ میدهد كه به علت ناآگاهي و با هدف تهيه و مصرف خوراكي قارچ ها، اقدام به جمع آوري و مصرف قارچهاي خودرو از نواحي كوهستاني، كوهپايهاي و جنگلي میکنند.
در سال جاري (1397) به علت شرايط مناسب آب و هوايي نظير بارشهاي فراوان، دماي بين 27 تا 31 درجه و نور كافي آفتاب، شاهد رويش قارچها به صورت خودرو، به ميزان زيادی در استانهاي مذكور بودیم.
باید توجه داشت که تشخيص انواع قارچهاي سمي از انواع غيرسمي كه مصارف خوراكي دارند، کاری علمي است و تنها بر اساس آزمايشهاي تخصصي گياه شناسي و شيميايي و توسط متخصصان و كارشناسان مُجرّب امكانپذير است و امكان شناسايي آنها تنها بر اساس خصوصيات ظاهري (شكل، رنگ، بو، مزه، قوام) و يا بر اساس محل رويش آنها، توسط افراد عادي امكان پذير نميباشد. اين امر سبب شده كه متاسفانه، جمع آوري و عرضه اين قارچهاي سمي در بازارهاي محلي در استانهاي غربي كشور سبب بروز همهگيري مسموميتها در كشور گردد.
?علايم و نشانههاي باليني مسمومیت با قارچهای سمی
به دنبال مصرف خوراكي قارچهای سمی، علايم و نشانههاي باليني به صورت تاخيري ظاهر ميشوند.
در مرحله اول علايم و نشانههاي مسموميت معمولاً 24-5 ساعت بعد از مصرف خوراكي ظاهر ميشود و به صورت اختلالات گوارشي از قبيل تهوع، استفراغ، دردهاي شكمي و اسهال آبكي ميباشد. در اين مرحله ممكن است علايم و نشانه ها با يك مسموميت غذايي ساده اشتباه شود.
با وجود درمانهاي علامتي و حمايتي، بعد از 24-12 ساعت اختلالات گوارشي تشديد شده و در صورت عدم درمان مناسب، در مرحله سوم و بعد از 6-2 روز ميتواند منجر به نارسايي شديد كبد و كليه و مرگ شود. در برخي موارد، علايم عصبي و درگيري لوزالمعده نيز مشاهده شده است.
علايم و نشانههاي باليني در مرحله سوم و نهايي مسموميت شامل: ضعف، گيجي، كاهش سطح هوشياري، افت شديد قند خون، افزايش بيليروبين و آنزيمهاي كبدي و اختلالات كليوي مانند كاهش حجم ادرار و نارسايي كليه میباشند.