وزن مناسب، وزنی است که به فرد کمک کند سلامت خود را حفظ کند. متخصصان تغذیه می توانند به شما کمک کنند وزن مطلوب خود را تشخیص بدهید و برای دستیابی به آن برنامه ریزی کنید.

وزن مناسب، وزنی است که به فرد کمک کند سلامت خود را حفظ کند. متخصصان تغذیه می توانند به شما کمک کنند وزن مطلوب خود را تشخیص بدهید و برای دستیابی به آن برنامه ریزی کنید. عواملی که در تعیین وزن مطلوب نقش دارند، عبارتند از: سن، قد، جنس، جثه، میزان سوخت وساز پایه بدن، حجم عضله و میزان فعالیت بدنی. متخصص تغذیه معمولا از هر فردی سنش، قدش و وزن فعلی اش را می پرسد و سپس عوامل دیگر را ارزیابی می کند تا بتواند وزن مطلوب فرد را به او پیشنهاد دهد.


منظور از شرایط بدنی نیز برآیند وزن و ساختار اسکلتی فرد است که در اصطلاح عامیانه از آن با عنوان جثه یاد می شود. جثه هر فرد ممکن است  کوچک، متوسط یا بزرگ باشد. فردی که اندازه دور مچ او زیر 25 / 12 سانتیمتر باشد، کو چک جثه تلقی می شود. فردی که اندازه دور مچ او بین 25 / 12 و 7/ 15 سانتیمتر باشد، متوسط جثه است و فردی که دور مچ او بیشتر از 7/ 15 سانتیمتر باشد، بزر گ جثه است.


منظور از سوخت وساز پایه بدن، میزان کالری هایی است  که بدن در شرایط استراحت می سوزاند. از آنجا که غده تیروئید نقش مهمی در تنظیم سوخت وساز بدن دارد، تشخیص کارکرد درست تیروئید در این زمینه بسیار حائز اهمیت است. آزمایش های ساده ای برای تشخیص چگونگی کارکرد غده تیروئید و تعیین سطح سوخت وساز(متابولیسم) بدن وجود دارد. البته این پزشک است که تشخیص می دهد انجام چنین آزمایش هایی ضرورت دارد یا نه. به طور طبیعی ، افزایش سطح فعالیت های بدنی به افزایش میزان متابولیسم پایه منجر می شود.


پزشکان و متخصصان تغذیه همیشه بر اهمیت ترکیب بدنی سالم نیز تاکید می کنند. درصد چربی بدن متغیر است. دو نوع چربی در بدن داریم: چربی ضروری و بافت چربی. حضور چربی ضروری برای حفظ سلامت بدن ضرورت دارد. بدن به دلایل مختلف مانند جذب ویتامین های محلول در چربی به این مقدار چربی نیاز دارد. اما بافت چربی یا آدیپوز، چربی مازادی است که اطراف برخی اندام های بدن و زیر پوست جمع می شود. فردی که بافت چربی فراوانی دارد، در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سرطان، دیابت و آرتروز است.


درصد مناسب  چربی بدن برای پسران نوجوان حدود 11 تا 17 درصد است و این عدد برای دختران نوجوان به حدود 16 تا 24 درصد نیز قابل افزایش است. روشهای متفاوتی برای اندازه گیری درصد چربی بدن وجود دارد. یکی از این روشها استفاده از کولیس مخصوصی برای اندازه گیری ضخامت لایه های پوستی است. روش دقیقتر، اندازه گیری وزن بدن در زیر آب است. یک روش ساده و سریع برای تشخیص میزان چربی بدن، بین دو انگشت گرفتن پوست قسمت بالایی بازو برای تخمین ضخامت آن است. فردی که چربی مازاد دارد، ضخامت چربی اش به بیش از یک اینچ ( 5/ 2 سانتی متر) می رسد.


روش رایج برای تعیین وزن مطلوب بدن، در نظر گرفتن میزان تناسب قد و وزن است . استفاده از شاخص توده بدنی ( BMI ) نیز روش علمی و رایج در این زمینه است. در این روش، هم می توانید از فرمول استفاده کنید، هم می توانید به جداول BMI مراجعه کنید.


اما اگر می خواهید خودتان با استفاده از فرمول، BMI خودتان یا دیگران را حساب کنید، باید بدانید که در این روش، وزن بر حسب کیلوگرم به مجذور قد بر حسب متر تقسیم میشود. اگر نتیجه ای که حاصل می شود، بین 5/ 18 تا 9/ 24 باشد، به معنای برخورداری از وزن طبیعی و سالم است. اگر نتیجه ای که حاصل می شود، بین 25 تا 9/ 29 باشد، به معنای اضافه وزن است و اگر نتیجه ای که حاصل می شود، بیشتر از 30 باشد، به معنای چاقی است. هرچه BMI فرد بیشتر از میزان طبیعی و سالم باشد، اضافه وزن فرد بیشتر خواهد بود. اما از این روش نباید برای ارزیابی قد و وزن سالمندان، بدنسازان، زنان باردار و شیرده استفاده کرد. کسانی که اضافه وزنشان ناشی از عضله باشد نه چربی، ممکن است با وجود داشتن BMI بالا همچنان سالم و طبیعی باشند.


استفاده از این روش برای ارزیابی اضافه وزن و چاقی کودکان و نوجوانان نیز تعبیر دیگری دارد. در کودکان، درصد چربی بدن به موازات رشد آنها تغییر می کند. دختران و پسران دارای درصدهای
متفاوتی در هنگام بلوغ هستند. شاخص توده بدنی متناسب با سن، به طور معمول، بر اساس جداول رشد مخصوصی که که توسط وزارت بهداشت تهیه شده است، محاسبه می گردد. این جداول برای کودکان و نوجوانان 2 تا 20 ساله قابل استفاده است.
بیتا ابراهیمی راد(کارشناس تغذیه مرکز توسعه سلامت کیش)

برچسب ها :

نظرات در این خبر غیرفعال شده است.